Właściwość sądu w postępowaniu cywilnym
Ustalenie sądu, do którego należy wnieść pozew, jest kluczowe. To w zasadzie jeden z pierwszych kroków, jaki powinniśmy poczynić w drodze do rozstrzygnięcia przez sąd naszej sprawy. Właściwość sądu pozwala nam ustalić, potocznie mówiąc, jaki sąd zajmie się naszą sprawą. Zasady dotyczące właściwości sądu regulują przepisy. O właściwości można by pisać bardzo dużo, dziś jednak skupię się na podstawowych i najważniejszych informacjach.
Właściwość sądu w postępowaniu cywilnym — rodzaje
Wyróżniamy 3 główne rodzaje właściwości sądu:
- ustawową – określana jest przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, do której zaliczamy:
- rzeczową — określa jakie kategorie spraw są rozstrzygane przez sąd w danej instancji,
- miejscową – określa który z sądów równorzędnych powołanych do rozpoznania sprawy ze względu na obszar działania. Do właściwości miejscowej zaliczamy właściwość ogólną, przemienną oraz wyłączną,
- funkcjonalną – określa zakres czynności, jakie pełni dany sąd,
- delegacyjną — wynika z przydzielenia danej sprawy sądowi przez sąd wyższej instancji,
- umowną – wynika z umowy pomiędzy stronami, które mogą na piśmie „umówić się” na sąd właściwy do rozpatrywania sprawy w razie wystąpienia pomiędzy stronami jakiegokolwiek sporu.
Właściwość sądów okręgowych
Zasadą jest, że sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy. Wyjątkiem są sprawy, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów okręgowych.
Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy o:
- prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa oraz o rozwiązanie przysposobienia,
- ochronę praw autorskich i pokrewnych, jak również dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych,
- roszczenia wynikające z Prawa prasowego,
- prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych, a w postępowaniu w sprawach gospodarczych sto tysięcy złotych, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania, o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym oraz spraw rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upominawczym,
- wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni.
- uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną,
- zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
W przypadku gdy przy rozpoznawaniu sprawy w sądzie rejonowym jakieś zagadnienie prawne wzbudzi poważną wątpliwość sądu, może on przekazać sprawę do rozpoznania sądowi okręgowemu.
ADWOKAT PORADY PRAWNE
Adwokat Małgorzata Durlej-Piotrowska – profesjonalny pełnomocnik procesowy, który świadczy kompleksowe porady prawne z zakresu Spraw Karnych, Spraw Cywilnych, Spraw Rodzinnych. Zachęcamy do nawiązania bezpośredniego kontaktu w dowolnie wybranej formie (kontakt bezpośredni w kancelarii na terenie Warszawy, kontakt telefoniczny, kontakt e-mail etc.)