Urlop ojcowski
Pojęcia „urlop ojcowski” i „urlop tacierzyński” są często powszechnie używane zamiennie, choć to dwie odrębne instytucje. Kodeks pracy zawiera definicję tylko jednego z ww. pojęć – urlopu ojcowskiego. Sformułowanie „urlop tacierzyński” jest używane potocznie.
Urlop ojcowski – ile dni?
Zgodnie z art. 182(3) §1 Kodeksu pracy (dalej: k.p.), pracownik – ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:
- do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia albo
- do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Wymiar urlopu ojcowskiego jest niezależny od ilości dzieci urodzonych przy jednym porodzie.
Urlop ojcowski może być wykorzystany jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.
Jak liczyć urlop ojcowski?
Urlop ojcowski przysługuje w wymiarze 2 tygodni, tydzień urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym. Wobec tego 2 tygodnie urlopu ojcowskiego jest równe 14 dniom kalendarzowym. Przy 5-dniowym tygodniu pracy, tj. pracy wykonywanej od poniedziałku do piątku, będzie to zatem 10 dni roboczych i 4 dni weekendowe.
Urlop ojcowski – komu przysługuje Urlop Ojcowski ?
Do skorzystania z urlopu ojcowskiego jest uprawniony pracownik – ojciec, który jest naturalnym rodzicem dziecka, jak również pracownik – ojciec, który dziecko przysposobił. W obu przypadkach, warunkiem udzielenia urlopu jest wychowywanie dziecka.
Co istotne, nie ma znaczenia, czy pracownica – matka dziecka korzysta w tym czasie z przysługujących jej uprawnień, które są związane z wychowywaniem dziecka.
Z urlopu ojcowskiego pracownik – ojciec może skorzystać zarówno wtedy, gdy matka korzysta z urlopu macierzyńskiego czy urlopu rodzicielskiego, jak i po zakończeniu korzystania z ww. urlopów. Może to nastąpić także po wyczerpaniu przez pracownika – ojca uprawnień do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego
Czy urlop ojcowski jest obowiązkowy?
Skorzystanie z urlopu ojcowskiego nie jest obligatoryjne – pracownik – ojciec wychowujący dziecko nie ma obowiązku pójścia na ww. urlop. Jeżeli uprawniony nie skorzysta z przysługującego mu uprawnienia w przewidzianym w ww. przepisie terminie, urlop ojcowski przepada. W przypadku skorzystania przez pracownika z przysługującego mu uprawnienia, pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę w okresie urlopu ojcowskiego.
Procedura uzyskania urlopu ojcowskiego.
Urlop ojcowski jest udzielany na pisemny wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko, składany w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku dołącza się :
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (dzieci) albo kopie tych dokumentów;
- kopię prawomocnego postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka, w przypadku gdy wniosek dotyczy udzielenia urlopu ojcowskiego albo jego części na dziecko przysposobione;
- oświadczenie pracownika – ojca wychowującego dziecko, czy korzystał z urlopu ojcowskiego albo jego części;
- kopię prawomocnej decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję.
Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika w sprawie urlopu ojcowskiego. Jak wynika z obowiązujących przepisów, odmowa udzielenia urlopu lub wymuszenie zmiany treści wniosku będzie wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, zagrożonym karą grzywny.
Czy Urlop ojcowski jest płatny?
Zgodnie z art. 184 k.p., za okres urlopu ojcowskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach określonych w ustawie z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 870 ze zm.; dalej: u.ś.p.u.s.). Prawo do zasiłku macierzyńskiego wynika z art. 29a ust. 1 u.ś.p.u.s. Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku (art. 31 ust. 1 u.ś.p.u.s.). Oblicza się go ze średniej wysokości wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających miesiąc korzystania z urlopu.
Adwokat od Spraw Rodzinnych
Adwokat Małgorzata Durlej-Piotrowska – Doświadczony pełnomocnik procesowy, kompleksowe usługi prawne związane z reprezentacją Klientów w sprawach rodzinnych. Zachęcamy do nawiązania bezpośredniego kontaktu w dowolnie wybranej przez Państwa formie (kontakt bezpośredni w kancelarii na terenie Warszawy, kontakt telefoniczny, kontakt mailowy.).