„Sprawca był niepoczytalny” – czyli jaki?

 W prawie karnym nie istnieje jedna definicja niepoczytalności. Przyjmuje się jednak, że niepoczytalność to sytuacja zupełnie odwrotna do poczytalności. Istnieje domniemanie, że każdy sprawca jest poczytalny. Za poczytalną uznaje się osobę, która nie odczuwa zaburzeń psychicznych, która rozumie, co jest nakazane i zakazane przez obowiązujące normy, co jest dobre, a co złe, oraz jest w stanie dostosować do tych wymogów swoje zachowanie. czyli taka, w której sprawca mający zaburzenia psychiczne i nie rozumie otaczających go nakazów i zakazów. Niepoczytalność na gruncie przepisów Kodeksu karnego nie jest stanem, a jedną z okoliczności, które wyłączają winę sprawcy.

Przyczyny niepoczytalności

Kodeks wymienia trzy przyczyny niepoczytalności – upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną, inne zakłócenia czynności psychicznych – oraz dwie konsekwencje tego stanu – brak zdolności rozpoznania znaczenia czynu i brak zdolności pokierowania postępowaniem przez sprawcę.

Niepoczytalność a odpowiedzialność karna za czyn

Jeżeli u sprawcy czynu zabronionego zostanie stwierdzona niepoczytalność, wówczas jest to okoliczność, która wyłącza jego odpowiedzialność karną. Aby jednak odpowiedzialność karna mogła zostać wyłączona, niepoczytalność musi nastąpić w chwili popełnienia czynu. Za podstawę winy mogą być brane wyłącznie te zachowania sprawcy, które były realizowane w warunkach poczytalności.

Wobec sprawcy, którego poczytalność w czasie czynu była ograniczona w stopniu znacznym, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Nie jest to jednak reguła i wszystko zależy od indywidualnej sytuacji sprawcy oraz charakteru popełnionego przez niego czynu.

W razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie lub danych przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania, sąd umarza (lub umarza warunkowo) postępowanie. W praktyce jednak umorzenie takie możliwe jest dopiero po sporządzeniu przez biegłego opinii o niepoczytalności sprawcy.

Adwokat Karny

Adwokat Małgorzata Durlej-Piotrowska – doświadczony pełnomocnik procesowy, który świadczy kompleksowe usługi prawne związane z reprezentacją Klientów w sprawach karnych.

Adwokat Sprawy Karne Warszawa

Zachęcam do nawiązania bezpośredniego kontaktu w dowolnie wybranej formie (kontakt bezpośredni w kancelarii na terenie Warszawy, kontakt telefoniczny, kontakt e-mail etc.)  Adwokat Małgorzata Durlej-Piotrowska – pełnomocnik procesowy,  kompleksowe usługi prawne związane z reprezentacją Klientów w sprawach karnych. 

Powyższe informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji  i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych. W przypadku wątpliwości zapraszam do kontaktu.