Naruszenie nietykalności cielesnej zostało opisane w art. 217a KK, „Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną w związku z podjętą przez niego interwencją na rzecz ochrony bezpieczeństwa ludzi lub ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”. Przepis ten stanowi typ kwalifikowany przestępstwa nietykalności cielesnej, uregulowanego w art. 217 KK.
Naruszenie nietykalności cielesnej a, przedmiot ochrony
Przedmiotem ochrony jest tutaj nietykalność cielesna osoby podejmującej interwencję na rzecz ochrony bezpieczeństwa ludzi, ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego (zob. I. Zgoliński, Komentarz do art. 217a Kodeksu karnego, LEX). Czyn sprawcy polega na naruszeniu tejże nietykalności cielesnej innego człowieka (zob. M. Mozgawa, Komentarz do art. 217a Kodeksu karnego, LEX). Chodzi o wszelkiego rodzaju czynności, które oddziałują na ciało drugiej osoby i które nie są przez nią akceptowane (zob. J. Raglewski, Komentarz do art. 217a Kodeksu Karnego, LEX).
interwencja
Okolicznością, która odróżnia typ przestępstwa z omawianego przepisu od przestępstwa z art. 217 KK, jest jedynie związek z podjęta przez pokrzywdzonego interwencją na rzecz ochrony bezpieczeństwa ludzi lub ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego. Pozostałe znamiona przestępstwa są analogiczne do znamion opisanych w art. 217 KK. Naruszenie nietykalności cielesnej pokrzywdzonego musi pozostawać w ścisłym związku z interwencją, którą podął, co oznacza, że musi nastąpić w czasie jej podejmowania (zob. I. Zgoliński, Komentarz do art. 217a Kodeksu karnego, LEX).
Zachowanie pokrzywdzonego
W doktrynie wskazuje się, ze zachowanie pokrzywdzonego musi być intencjonalne – pokrzywdzony winien podjąć interwencję na rzecz ochrony wskazanych dóbr przed ich naruszeniem czy narażeniem na niebezpieczeństwo. Interwencja ta może mieć postać np. obrony koniecznej czy stanu wyższej konieczności (zob. M. Mozgawa, Komentarz do art. 217a Kodeksu karnego, LEX). Należy przyjąć, że pojęcie interwencji odnosi się tutaj do „jakiejkolwiek czynności, mającej na celu skłonienie innej osoby do niepodejmowania bądź zaprzestania zachowania godzącego w takie dobra jak bezpieczeństwo ludzi, bezpieczeństwo publiczne lub porządek publiczny” (zob. J. Raglewski, Komentarz do art. 217a Kodeksu Karnego, LEX).
Kto może popełnić przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej?
Przestępstwo uregulowane w art. 217a KK jest przestępstwem powszechnym, co oznacza, że każda osoba może je popełnić. Analizowany występek może zostać popełniony wyłącznie przez działanie oraz umyślnie – zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym. Nie ma znaczenia motywacja, z jaką sprawca działa. Komentowane przestępstwo jest ścigane z oskarżenia publicznego, ponieważ – jak się wskazuje w doktrynie – dochodzi tutaj do wyraźnego prymatu interesu publicznego nad prywatnym (zob. I. Zgoliński, Komentarz do art. 217a Kodeksu karnego, LEX). Inicjatywa pokrzywdzonego nie jest tutaj konieczna.