Czy wniesienie kasacji wstrzymuje wykonanie wyroku?

Osoba skazana prawomocnym wyrokiem często szuka możliwości dalszego działania. Jedną z nich jest kasacja do Sądu Najwyższego. Pojawia się wtedy pytanie: czy kasacja wstrzymuje wykonanie wyroku i czy można nie iść do więzienia dzięki kasacji? W tym artykule wyjaśniamy, kiedy Sąd Najwyższy może wstrzymać wykonanie orzeczenia i jakie warunki muszą zostać spełnione, aby do tego doszło.

Czy kasacja automatycznie wstrzymuje wykonanie wyroku?

Nie. Wniesienie kasacji nie powoduje automatycznego wstrzymania wykonania wyroku. Zgodnie z art. 532 § 1 Kodeksu postępowania karnego, decyzję w tym zakresie podejmuje Sąd Najwyższy.

W praktyce oznacza to, że samo złożenie kasacji nie wystarczy, aby uniknąć wykonania wyroku – np. odbycia kary pozbawienia wolności. Konieczne jest wydanie osobnego postanowienia przez sąd, który może, ale nie musi, przychylić się do wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia.

Kiedy sąd może zatrzymać wykonanie wyroku?

Sąd Najwyższy może wstrzymać wykonanie zaskarżonego wyroku, a także innego orzeczenia, jeśli jego wykonanie zależy od rozstrzygnięcia kasacji. Przepis daje sądowi dużą swobodę oceny, czy zachodzi taka potrzeba. Wstrzymanie może dotyczyć m.in. kary pozbawienia wolności, grzywny, obowiązku naprawienia szkody lub środka karnego. Decyzja w tym zakresie ma charakter uznaniowy – sąd nie jest zobowiązany do jej wydania, nawet jeśli kasacja została przyjęta do rozpoznania.

Czy można nie iść do więzienia dzięki kasacji?

W określonych przypadkach – tak. Jeśli Sąd Najwyższy uzna, że wykonanie kary powinno zostać wstrzymane do czasu rozpoznania kasacji, osoba skazana nie zostanie od razu osadzona w zakładzie karnym. Może to oznaczać, że do czasu rozstrzygnięcia kasacji będzie przebywać na wolności. Warto jednak pamiętać, że decyzja ta ma charakter fakultatywny – sąd nie ma obowiązku wstrzymania wykonania wyroku tylko dlatego, że kasacja została wniesiona.

Czy są stosowane środki zabezpieczające?

Wstrzymanie wykonania wyroku może wiązać się z dodatkowymi środkami zabezpieczającymi. Zgodnie z art. 532 § 2 Kodeksu postępowania karnego, Sąd Najwyższy może jednocześnie zastosować m.in. poręczenie majątkowe (art. 266 KPK), dozór Policji (art. 275 KPK) albo zakaz opuszczania kraju (art. 277 KPK). W praktyce oznacza to, że osoba skazana może pozostać na wolności, ale pod określonymi warunkami.

Jak wygląda procedura?

Wniosek o wstrzymanie wykonania wyroku rozpoznaje Sąd Najwyższy. Odbywa się to na posiedzeniu, które zazwyczaj przebiega bez udziału stron – chyba że prezes Sądu Najwyższego zarządzi inaczej (art. 532 § 3 KPK). Nie ma rozprawy ani obowiązku osobistego stawiennictwa. Sąd analizuje treść kasacji oraz uzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia. Wniosek może zostać złożony już przy wniesieniu kasacji albo w późniejszym terminie – przez skazanego, obrońcę lub prokuratora. Postanowienie zapada na piśmie i nie wymaga uzasadnienia, choć często zawiera krótkie wskazanie podstaw decyzji. Informacja o rozstrzygnięciu doręczana jest pocztą.

Podsumowanie

Złożenie kasacji nie wstrzymuje wykonania wyroku. Aby tak się stało, Sąd Najwyższy musi wydać odrębne postanowienie. Do czasu rozpoznania sprawy skazany może uniknąć odbycia kary, ale tylko jeśli sąd uzna to za zasadne i wyraźnie na to zezwoli. Masz pytania dotyczące kasacji lub wykonania wyroku? Skontaktuj się z adwokatem od spraw karnych.