Czy niezawiadomienie o przestępstwie może być przestępstwem?

W prawie karny wyróżnić możemy dwa rodzaje obowiązku zawiadomienia właściwych organów ścigania o przestępstwie, którego byliśmy świadkiem lub o którego popełnieniu wiemy. Są to: obowiązek społeczny i obowiązek prawny. W zależności od rodzaju, jego niedopełnienie będzie się wiązało z innymi konsekwencjami lub ich brakiem. Kiedy więc należy zawiadomić o przestępstwie?

Obowiązek społeczny

Obowiązek ten, choć wynika wprost z Kodeksu postępowania karnego, jest ściśle związany z poczuciem powinności i zwykłą ludzką moralnością. Zgodnie z art. 304 § 1 k.p.k., każdy, kto wie o popełnieniu jakiegokolwiek przestępstwa ściganego z urzędu, ma obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Choć obowiązek ten powinien być, w razie potrzeby, wypełniany przez każdego bez zastanowienia, jego niedopełnienie w zasadzie nie rodzi żadnych negatywnych konsekwencji prawnych. Tym samym, jego zaniechanie NIE stanowi przestępstwa.

Obowiązek prawny

Obowiązek niezwłocznego zawiadomienia organów ścigania o przygotowaniu, usiłowaniu lub dokonaniu dotyczy m.in. następujących czynów zabroniony:

• Zabójstwa;
• Spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu;
• Szpiegostwa;
• Przestępstwa o charakterze terrorystycznym;
• Seksualnego wykorzystania osoby bezbronnej lub niepoczytalnej.

W razie niezawiadomienia odpowiednich organów ścigania o jednym z czynów wyszczególnionych w art. 240 § 1 k.k., osoba taka może być pociągnięta do odpowiedzialności karnej – pozbawienia wolności do lat 3.

Kto może uniknąć odpowiedzialności karnej za niezawiadomienie o popełnieniu przestępstwa będącego obowiązkiem prawnym?

Uniknie odpowiedzialności karnej osoba, która:

• Zaniechała zawiadomienia, mając dostateczną podstawę do przypuszczenia, że organy ścigania wiedzą o przygotowywanym, usiłowanym lub dokonanym czynie zabronionym;
• Zapobiegła popełnieniu przygotowywanego lub usiłowanego czynu zabronionego;
• Została pokrzywdzona jednym z czynów opisanych w art. 240 1 k.k.;
• Zaniechała zawiadomienia z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym.

Adwokat Karny

Adwokat Małgorzata Durlej-Piotrowska – doświadczony pełnomocnik procesowy, który świadczy kompleksowe usługi prawne związane z reprezentacją Klientów w sprawach karnych.

Adwokat Sprawy Karne Warszawa

Zachęcam do nawiązania bezpośredniego kontaktu w dowolnie wybranej formie (kontakt bezpośredni w kancelarii na terenie Warszawy, kontakt telefoniczny, kontakt e-milowy etc.)  Adwokat Małgorzata Durlej-Piotrowska – pełnomocnik procesowy,  kompleksowe usługi prawne związane z reprezentacją Klientów w sprawach karnych.